Trump e o retorno da Doutrina Monroe

Germán Gorraiz López - 03 Mar 2017

Tras a vitoria de Macri, asistiremos ao ingreso de Arxentina na Alianza do Pacífico, quedando apenas Cuba, Venezuela, Ecuador, Nicaragua e Bolivia como países díscolos ás teses dunha EEUU que procederá a implementar a política do Big Stick ou “Gran Pau” (cuxa autoría hai que atribuír ao presidente de Estados Unidos Theodoro Roosevelt)

 Tras unha fachada neoliberal, agocharíase un refinado proxecto de enxeñaría xeopolítica cuxa finalidade última sería dinamitar o proxecto político-integracionista representado pola UNASUR e intensificar a política de illamento dos Gobernos progresista-populista da rexión, en especial de Venezuela tras quedar orfa da alma mater da Revolución Bolivariana (Chávez) así como finiquitar o proxecto integrador económico do MERCOSUR, proceso de integración económico creado en 1991 tras o asinamento do Tratado de Asunción entre Arxentina, Brasil, Paraguai e Uruguai ao que posteriormente se incorporou Venezuela como Estado parte, quedando Bolivia, Colombia, Perú, Ecuador, Chile, Surinam e Guiana como “Estados asociados”.

 A devandita estratexia fagocitadora tería como obxectivos a medio prazo aglutinar o Arco do Pacífico para integrar ademais a Costa Rica, Ecuador, O Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua e Panamá e incorporar para rematar o Mercosur (Brasil, Arxentina, Paraguai e Uruguai) , seguindo a teoría kentiana do “pau e a cenoria” exposta por Sherman Kent no seu libro ‘Intelixencia Estratéxica para a Política Mundial Norteamericana’ (1949). No devandito libro, Kent afirma que “a guerra non sempre é convencional: en efecto, unha gran parte da guerra, das remotas e as máis próximas, foi sempre realizada con armas non convencionais: [...] armas [...] políticas e económicas. A clase de guerra en que se empregan [...] (son a) guerra política e a guerra económica”. Os fins destes tipos de guerra foron descritos por este autor do seguinte xeito: “nestas guerras non convencionais trátase de facer dúas cousas, debilitar a vontade e a capacidade de resistencia do inimigo e fortalecer a propia vontade e capacidade para vencer” e máis adiante engade que os instrumentos da guerra económica “consisten na cenoria e o pau”: “o bloqueo, a conxelación de fondos, o “boicoteo”, o embargo e a lista negra, por unha banda; os subsidios, os empréstitos, os tratados bilaterais, o troco e os convenios comerciais, por outra”.

O incerto futuro da democracia en México

 A revista Foreign Policy (edición de xaneiro-febreiro, 2012), publicou unha análise de Brzezinski titulada “After America”(“Despois de América”), onde analiza a tese da decadencia dos EEUU debido á irrupción na escena global de novos actores xeopolíticos (China e Rusia) e dos seus posíbeis efectos colaterais nas relacións internacionais. Respecto de México, Brzezinski afirma que "o empeoramento das relacións entre unha América (EEUU) en devalo e un México con problemas internos podería alcanzar niveis de escenarios amenazantes". Así, debido ao “caos construtivo” exportado por EEUU e plasmado na guerra contra os cárteles do narco iniciada no 2006, México sería un Estado frustrado do que sería paradigma a cidade de Juárez (a cidade máis insegura do mundo, cunha cifra de mortes violentas superior ao total de Afganistán no 2009), polo que para evitar o previsíbel auxe de movementos revolucionarios antiestadounidenses procederase á intensificación da inestabilidade interna de México até completar a súa total balcanización e submisión aos ditados de EEUU. Así, a política anti-inmigración de Trump xuntamente co proteccionismo económico (fin do NAFTA) e implementación de aranceis aos produtos mexicanos, implicará unha severa constrición das exportacións de produtos mexicanos a EEUU así como da entrada de remesas de dólares en México, o que podería supoñer unha desfeita económica e social e terminar por desencadear frecuentes estouridos de conflitividade social, sendo previsíbel unha clara regresión das liberdades democráticas e un posíbel regreso a escenarios xa superados de intervención do Exército como “garante da orde constitucional”.

Cara ao final de Petrocaribe?

 Petrocaribe foi creado en 2005 por iniciativa de Venezuela co obxectivo de fornecer combustíbeis aos países membros en condicións vantaxosas de pagamento, como créditos brandos e baixas taxas de xuros e estaría integrado por 18 países (incluídos Honduras, Guatemala, Cuba, Nicaragua, República Dominicana, Haití, Belice e unha decena de illas do Caribe) e segundo as autoridades venezolanas, o país exporta 100.000 barrís diarios aos países do bloque que xeraban unha factura de 4.000 millóns de dólares, da cal unha parte se paga en "efectivo" e o resto estaría subsidiado. A nova estratexia de EEUU sería estreitar lazos comerciais e militares cos países de Petrocaribe ante o perigo de contaxio mimético dos ideais revolucionarios chavistas ao depender en exclusiva da venezolana Petrocaribe para o seu abastecemento enerxético, a comezar polo presidente dominicano Danilo Medina e neste contexto, a Administración Obama celebrou un Cumio de Seguridade Enerxética no Caribe na que instou os países da rexión a diversificar as súas fontes de enerxía, confiar máis nos investimentos privados e reducir así a súa dependencia de Petrocaribe. Por outra banda, China asumiría o reto de construír a Gran Canle Interoceánico en Nicaragua para sortear o paso do estreito de Malaca (o devandito estreito é vital para China ao ser a ruta principal para se abastecer de petróleo pero converteuse de facto nunha vía marítima saturada e afectada por ataques de piratas), polo que EEUU procederá a desestabilizar o goberno de Daniel Ortega dentro da súa estratexia xeopolítica global de secar as fontes enerxéticas chinesas.

Venezuela como vítima colateral da Guerra Fría EEUU-Rusia?

 En Venezuela, asistimos a unha imposíbel cohabitación política e a unha división case simétrica da sociedade venezolana que será aproveitado por EEUU para implantar “o caos constructivo de Brzezinski” mediante unha sistemática e intensa campaña desestabilizadora que incluirá o desabastecemento selectivos de artigos de primeira necesidade, a amplificación nos medios da crecente inseguridade cidadá e a posterior petición ao Exército para que se erixa en “salvador da Patria”, plan deseñado pola CIA e que contando coa inestimábel axuda loxística de Colombia (convertida no portaavións continental de EEUU), podería chegar a liquidar o réxime poschavista. Así, o acordo chinés-venezolano polo que a empresa petro-química estatal chinesa Sinopec investirá 14.000 millóns de dólares para lograr unha produción diaria de petróleo en 200.000 barrís diarios de cru na Faixa Petrolífera do Orinoco (considerado o xacemento petrolífero máis abundante do mundo), sería un misil na liña de flotación da xeopolítica global de EEUU (cuxo obxectivo inequívoco sería secar as fontes enerxéticas de China), polo que non se podería desbotar un intento de vez de man da CIA contra Maduro para rematar co legado chavista.

Brasil e Arxentina, os novos xendarmes neoliberais de Sudamérica

 Brasil forma parte dos chamados países BRICS (Brasil, Rusia, India, China e Sudáfrica) e aínda que se desbota que os devanditos países forman unha alianza política como a UE ou a Asociación de Nacións do Sueste Asiático (ASEAN), estes países teñen o potencial de formar un bloque económico cun estatus maior que do actual G-8 (estímase que no horizonte do 2050 terán máis do 40% da poboación mundial e un PIB combinado de 34.951 billóns de dólares) e o obxectivo inequívoco de Putin era neutralizar a expansión de EEUU no cono sur americano e evitar a posíbel asunción por Brasil do papel de "xendarme dos neoliberais" en Sudamérica, pois Brasil xoga un rol fundamental no novo taboleiro xeopolítico deseñado por EEUU para América Latina xa que o considera como un potencial aliado na escena global ao que podería apoiar para o seu ingreso no Consello de Seguridade da ONU como membro permanente, co conseguinte aumento do peso específico de Brasil na xeopolítica mundial.

 Cómpre lembrar que a decisión da presidenta brasileira Dilma Rousseff de pospoñer a súa visita de Estado a Washington (decisión avalada polos principais asesores de Rousseff, entre eles o seu antecesor e mentor Lula da Silva), entrañou o risco dunha perigosa confrontación entre as dúas grandes potencias do continente americano, pois segundo Lula “os americanos non aturan o feito de que Brasil se convertese nun actor global e no fondo, o máximo que eles aceptan é que Brasilia sexa subalterno, como xa o foi”. Así, Rousseff tras afirmar que "a espionaje ilegal representa unha violación de soberanía incompatíbel coa convivencia democrática entre países amigos", esixiu a Estados Unidos explicacións convincentes das razóns da Axencia de Seguridade Nacional (NSA) para presuntamente violar as redes de computadoras da petroleira estatal Petrobras e tras o seu enérxico discurso na apertura da 68 Asemblea Xeral das Nacións Unidas (ONU) tería gañada a inimizade da Administración Obama que procederá á implementación do "caos construtivo" en Brasil para desestabilizar o seu mandato presidencial (impeachement), non se podendo descartar un golpe de man militar para implementar un Estado militar-presidencialista no horizonte do próximo quinquenio.

 Respecto de Arxentina, no encontro privado que mantiveron en Cannes CFK e Obama no marco do G-20, a mandataria arxentina non sería sensíbel ás teses de Obama e non aceptaría o proseguimento de exercicios militares conxuntos con EE.UU en territorio arxentino coordinados por EEUU( pois de facto significaría a ruptura da nova doutrina militar deseñada para a rexión polos gobernos que subscribiron a UNASUR, cuxo primeiro secretario xeral foi precisamente Néstor Kirchner) polo que se CFK converteu nun elemento incómodo para a estratexia fagocitadora de EEUU. Así, tras a vitoria de Macri, asistiremos ao ingreso de Arxentina na Alianza do Pacífico, quedando apenas Cuba, Venezuela, Ecuador, Nicaragua e Bolivia como países díscolos ás teses dunha EEUU que procederá a implementar a política do Big Stick ou “Gran Pau” [man dura] (cuxa autoría hai que atribuír ao presidente de Estados Unidos Theodoro Roosevelt), sistema que desde principios do século XX rexeu a política hexemónica de Estados Unidos sobre América Latina, seguindo a Doutrina Monroe “América para os americanos”.

 

[Artigo tirado do sitio web Telesur, do 20 de febreiro de 2017]